Vroeger, heel vroeger, had de discjockey geen privéjet of tankpas nodig. Je oefende je hobby immers enkel uit in je eigen stad of dorp. Op kleine feestjes of in het plaatselijke danslokaal. Daar was je de huis-dj. Niet zo vreemd omdat je soms de enige dj was in de wijde omtrek. De tijd dat tonight’s entertainment in grote getalen en uit alle windstreken werd ingevlogen, lag nog even in de toekomst. Op de geboortegrond van house en techno, respectievelijk Chicago en Detroit, rustte de clubscene in den beginne op resident dj’s. Deze heren en dames draaiden vaak als vanzelfsprekend de hele avond. Toen heel normaal, maar tegenwoordig meer een uitzondering. Wat is de magie en het nut van een all nighter anno 2017? We vragen het een aantal artiesten die bijdragen aan de speciale all nightermaand in BASIS.
Tekst: Joris Knikkink
Door globalisering en commercialisering van de dansmuziek werden de line-ups groter en als logisch gevolg daarvan; de sets korter. Illegale raves in ’s lands tunnels en kraakpanden kenden geen tijd. Clubs daarentegen wel. Al was het maar omdat die vaak met door de lokale overheid opgelegde sluitingstijden te maken kregen. Maar met een 24-uursvergunning zijn de oude tijden toch heel benaderbaar. Dat laat BASIS in november zien. Zoals je wellicht gemerkt hebt, de hele maand staat in het teken van de all nighter. Die themamaand is er niet alleen uit weemoed.
Peaken
De all nighter biedt namelijk de mogelijkheid om het publiek mee ‘’op reis’’ te nemen, zoals Eelke Kleijn dat noemt. Die metafoor van de reis wordt vaker in één adem genoemd met de all nighter. De artiest hoeft niet constant in de zesde versnelling te zitten, maar kan de big guns wat langer in het holster houden en doseren. Een rijkere muzikale beleving voor de bezoeker, met ruimte voor de wat ambitieuzere platenkeuze van de artiest.
De heren van Detroit Swindle wrijven zich dan ook in de handen voorafgaand aan iedere all nighter. ‘’Het is hét moment waarop je lekker in je platencollectie kunt graven, om die platen mee te nemen die je bij kortere – meer primetime – sets niet kunt draaien.’’ Muziek voor in clubs kent geen in beton gegoten wetten. Maar velen zijn het erover eens dat dansmuziek moet draaien om repetitie en energie. Met name dat laatste is belangrijk als je maar een uurtje achter de decks mag staan. Je moet in dat geval het publiek direct bij de strot grijpen en eigenlijk niet meer loslaten. Dit wordt door de meesters zelf vaak omschreven als constant peaken.
In de ogen van sommigen van hen, eigenlijk een vies woord. ‘’Bij een kortere (primetime) set verwachten mensen vaak dat je ze in korte tijd even wegblaast’’, vertellen de mannen van Relativ. ‘’Je hebt tijdens een all nighter dermate veel tijd dat je de kans krijgt om de avond rustig op te bouwen en steeds wat harder te draaien om zo het publiek mee te nemen naar een hoogtepunt.’’
Showcase
‘’Bij een all nighter gaat het er niet om wat je in zestig minuten kunt draaien’’, vertelt Gabriel Ananda. Hij ziet in het draaien van een avondvullende set ook een heuse verantwoordelijkheid. ‘’Het gaat erom dat ik een nacht kan vullen met goede muziek, zodat iedereen blij naar huis gaat.’’
Want zo divers als het publiek is, zo divers blijkt de dj vaak ook. Veel meer dan bij een ‘gewone’ set, is een all nighter een kijkje in de ziel van de artiest. Zo leer je De Sluwe Vos tijdens een lange set pas echt kennen. Hij vertelt: ‘’Ik vind het bijvoorbeeld heerlijk om te openen met ambient en klassieke muziek, dan langzaam hiphop te draaien en als het dan echt broeierig wordt over te stappen naar 4×4 (een basdrum op iedere tel van de maat, red.) Door middel van een all nighter kan ik echt een groot gedeelte showcasen van alles dat ik tof vind.’’
Er is ook een zekere durf en kwetsbaarheid voor nodig om in een volle club de naald op een plaat te leggen van bijvoorbeeld een innemend strijkkwartet. Maar het zoeken naar dit soort extremen is wel belangrijk tijdens een all nighter, beaamt ook Arjuna Schiks. ‘’Er is niks mooiers dan de vrijheid! All nighters geven een artiest de ruimte om het achterste van hun tong te laten zien! Tracks die normaal worden overgeslagen, kunnen juist op dit soort speciale avonden kleine hoogtepuntjes zijn. Geen gehaaste mixen of hapklare brokken, maar juist tijdloze tracks en jezelf verliezen in een 6 uur durende reis.’’
Alles kan (en mag)
Wie naar hun langere sets luistert, weet ook dat Lars en Maarten van Detroit Swindle een gang bewandelen met meerdere zijdeuren. ‘’Bij onze laatste allnighter in BASIS begonnen we met hiphop van 90 beats per minuut en eindigden we met techno van 135 beats per minuut. Alles kan en mag voorbijkomen en dat maakt zo’n lange set zo leuk.’’
Als beginnende dj lijkt het misschien voor de hand te liggen om te beginnen met het draaien van korte sets. Juist niet, lijken de voormalige ‘Buurmannen’ van Relativ aan te willen geven. ‘’All nighters zorgen ervoor dat je je als artiest enorm kan ontwikkelen. Je hebt uitgebreid de tijd om te ontdekken wat wel en niet werkt. Zo leer je steeds beter je publiek aan te voelen.’’
